Μέχρι τα μέσα του προηγουμενου αιωνα , ο ρόλος της γυναίκας περιορίζονταν κυρίως σε οικιακές ή αγροτικές εργασιες . Αντιμετωπίζονταν , δε , σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας , μην κατέχοντας ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση , την εργασία , την κουλτούρα ή ακομα και την οικογένεια . Χαρακτηριστικό είναι οτι δεν ειχαν καν δικαίωμα ψηφου , ενώ σε ορισμενα μέρη δεν τους επιτρεπόταν η είσοδος.
Με τον καιρό η γυναίκα απέκτησε το ρόλο στην κοινωνία που δικαιούταν , αλλά αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η επίτευξη εγκυμοσύνης να καθυστερεί μιας και οι σπουδές και κατόπιν η επαγγελματική αποκατάσταση αποτελούσαν , αρχικά , προτεραιοτητα .Ετσι ο μέσος όρος ηλικίας επίτευξης εγκυμοσύνης στο Δυττικό κόσμο ανέβηκε σημαντικά . Δεν είναι σπάνιο να παρουσιάζονται στο Ιατρείο γυναίκες ανω των 40 ετών , με την επιθυμία να τεκνοποιήσουν.
Αν και υπάρχει η αντίληψη οτι κάθε χρόνος μετα τα 40 επιβαρύνει τη γονιμότητα της γυναίκας , η πρόοδος της ιατρικής ειναι σύμμαχος των επιθυμιών της .Είναι σημαντικό η γυναίκα να υιοθετήσει ενα υγειινό τρόπο ζωης δίνοντας μεγάλη σημασια στην αποβολή του αγχους , το σωστό σωματικό βάρος , αποφευγοντας το κάπνισμα κτλ . Ας δουμε όμως αναλυτικά πως πρέπει να προετοιμαστείτε αν είστε πανω από 40 ...
Προγραμματίστε μια επίσκεψη στο γυναικολόγο σας.
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, η πιθανότητα να υποφέρουν από τα κοινά προβλήματα υγείας όπως υπέρταση ή σακχαρώδη διαβήτη αυξάνεται . Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας είναι πιο πιθανό να πάσχουν από ασθένειες που επηρεάζουν τη γονιμότητα, όπως σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή η ενδομητρίωση. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ενημερώσει το γιατρό σας πλήρως για ενδεχόμενες παθήσεις που σας απασχολούν και καθορίστε ένα ρεαλιστικό χρονικό πλαίσιο στο οποίο μπορείτε να επιλύσετε ή να διαχειριστείτε οποιαδήποτε υπάρχοντα προβλήματα υγείας.Συζήτηστε για το αν θα είστε σε θέση να συνεχίσετε φάρμακα που ενδεχομένως λαμβάνετε , ενώ προσπαθείτε να συλλάβετε ,στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Ρωτήστε το γιατρό σας σχετικά με εναλλακτικές θεραπείες ή φάρμακα ασφαλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ακόμα και εάν μπορείτε να διαχειριστείτε τα προβλήματα υγείας σας χωρίς φαρμακευτική αγωγή.Διαχειριστείτε σωστά τα υπάρχοντα προβλήματα υγείας πριν από τη σύλληψη. Θέματα υγείας που έχουν μικρή επίδραση στην καθημερινή ζωή σας μπορεί να δημιουργήσουν σημαντικές επιπλοκές όταν είστε έγκυος. Για παράδειγμα, αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο για αποβολή , ενώ ήπια υπέρταση μπορεί να επιδεινωθεί.Αν πάσχετε από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα , πάρτε αγωγή αμέσως, καθώς αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε στειρότητα.Διατηρήστε σωστό σωματικό βάρος. Τόσο το υπερβολικό όσο και χαμηλό βάρος μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα ενώ είστε έγκυος ή όσο προσπαθείτε να συλλάβετε. Για παράδειγμα, οι γυναίκες με υπερβολικά χαμηλό βάρος μπορεί να μην έχουν ωορρηξία σε κάθε κύκλο , άρα είναι αδύνατο να συλλάβουν , ενώ οι παχύσαρκες έχουν αυξημένο ρίσκο για υπερτασικές διαταραχές της εγκυμοσύνης , ενδομήτριο καθυστέρηση ανάπτυξης κτλ .
Βελτιώστε τη διατροφή σας.
Η καλή διατροφή είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν από τη σύλληψη καθώς σωστά επίπεδα φυλλικού οξέος και άλλων βιταμινών μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη ορισμένων γενετικών ανωμαλιών.Αν και βρίσκονται στο εμπόριο συμπληρώματα βιταμινών , προσπαθήστε να αυξήσετε την πρόσληψη φυλλικού οξέως απο τροφές όπως τα εσπεριδοειδή, όσπρια, και πράσινα λαχανικά. Το φυλλικό οξύ μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της αναιμίας και γενετικές ανωμαλίες σχετιζόμενες με το νωτιαίο σωλήνα και τη σπονδυλική στήλη.
Λήψη 400mg φυλλικού οξέος (Filicine,Folidex) συνιστάται 3 μήνες πριν την επίτευξη εγκυμοσύνης.
Προτιμήστε ολικής αλέσεως τρόφιμα και μειώστε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες που καταναλώνετε.
Σαν πηγή πρωτεϊνών καταναλώστε άπαχα κρέατα και ψάρια πλούσια σε ω3 λιπαρά,(σολωμός ,σαρδέλα ,σκουμπρί) και γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά.
Μειώστε δραστικά την ποσότητα της ζάχαρης που τρώτε.
Ξεκινήστε την άσκηση
...και αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα σας. Η άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος και μπορεί να σας επιτρέψει να έχετε μια πιο άνετη εγκυμοσύνη και τοκετό.
Σταματήστε το κάπνισμα
Το κάπνισμα μπορεί να μειώσει τη γονιμότητα, ακόμη και οδηγεί σε πρόωρη εμμηνόπαυση και προκαλεί μια σειρά από επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση και την αύξηση των ποσοστών της αναπνευστικής δυσχέρειας στα βρέφη.
Συζητήστε με το σύντροφό σας να σταματήσει επίσης το κάπνισμα καθώς το παθητικό κάπνισμα είναι επίσης επιβλαβές , ενώ οι άνδρες καπνιστές έχουν χαμηλότερη γονιμότητα καθώς οι μικροαγγειοπάθεια που προκαλείται από το κάπνισμα αλλοιώνει την ποιότητα του σπέρματος .
Ενημερωθήτε για τον κίνδυνο χρωμοσωμικών ανωμαλιών.
Παρά το γεγονός ότι πολλές ηλικιωμένες γυναίκες έχουν υγιή εγκυμοσύνη, η πραγματικότητα είναι ότι το ποσοστό των χρωμοσωμικών γενετικών ανωμαλιών είναι πολύ υψηλότερο σε βρέφη που γεννιούνται από γυναίκες άνω των 40 ετών. Μία στις 100 γυναίκες που είναι 40 ετών, θα έχει ένα μωρό με σύνδρομο Down, ενώ ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία και θα ανέλθει σε 1 στις 30 γυναίκες στην ηλικία των 45.Συζητήστε για την πιθανότητα συγγενών ανωμαλιών με το σύντροφό σας . Αποφασίστε αν θέλετε να αναλάβετε τον κίνδυνο και σχεδιάστε πώς θα αντιμετωπίσετε τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις .Εξετάσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης , όπως η αμνιοπαρακέντηση ή λήψη τροφοβλαστικού ιστού (CVS), σχεδόν μηδενίζουν το ρίσκο αλλά εμπεριέχουν μικρό κίνδυνο για αποβολή (0.5 – 1%).
Λάβετε υπόψη το υψηλότερο ποσοστό αποβολών.
Το εκτιμώμενο ποσοστό αποβολών για τις γυναίκες μεταξύ 40 και 45 ετών είναι 35% .Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε πάνω από 50% για τις γυναίκες άνω των 45 ετών. Οι ηλικιωμένες γυναίκες έχουν 2 έως 3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα θνησιγενούς εμβρύου από ότι οι γυναίκες στα 20 τους. Αξιολογήστε εάν αισθάνεστε συναισθηματικά έτοιμοι να βιώσετε την απώλεια μιας εγκυμοσύνης .
Να γνωρίζετε τις εναλλακτικές .
Δεδομένου ότι η πιθανότητα υπογονιμότητας είναι πολύ υψηλότερη για τις γυναίκες άνω των 40 ετών, θα πρέπει να συμβουλευτείτε ένα γιατρό αν δεν συλλάβετε εντός 6 μηνών. Περαιτέρω αναμονή μπορεί να μειώσει τις πιθανότητές σας να συλλάβετε όπως μειώνεται και η αποτελεσματικότητα υποβοηθούμενων τεχνικών(σπερματεγχυση , εξωσωματικη κτλ).
Συνοψίζοντας ...Η εγκυμοσύνη μετά τα 40 ειναι μια κατάσταση πιο δύσκολη να επιτευχθεί , αλλά και να διαχειριστούν ενδεχόμενα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν .Η πρόοδος της προγεννητικής διαγνωσής , αλλά και των εναλλακτικών μεθόδων μπορούν να βοηθήσουν τα ζευγάρια να επιτύχουν το στόχο τους , χρειάζεται όμως πειθαρχία στον τρόπο ζωής , αλλά και στενή συνεργασία με το γυναικολόγο τους.